GENEL TANIMI
VİTAMİN KELİMESİNİN KÖKÜ ve MANASI:
Vitamin sözcüğü ilk defa Polonyalı biyokimyacı Casimir Funk tarafından 1912'de kullanılır. Casimir Funk'un Latince, "HAYAT" manasına gelen "Vita" kelimesi ardına eklediği "AMİN" ise; amonyak türevi "Aminum" kimyasal bileşiklerini ifade eder. (Aminum: Amonyaktaki hidrojen yerine tek değerli hidrokarbonlu köklerin geçmesiyle oluşan ürünlerin genel adı).
"Neden? amanyok kökenli bu kelime eklendi" sorusunun cevabı için, o yılların bilimsel kabullerine bakmak gerekiyor. O dönemde tıp dünyası, Vitaminlerin tamamının "aminum - amin" kökenli olduğunu kabul etmiş durumda. Vitaminlerinde "amin" türü kimyasal bileşikler olduğunu sanan Casmir Funk'da; "amin kimyasal kökenli hayat veren bileşimini" ifade etmek için o güne kadar kullanılan ama isimlendirilmemiş olan bu "kimyasal yapıya" isim olarak vermiş.
VİTAMİNİN TANIMI / VİTAMİN NEDİR? Metobolizmanın düzgün çalışabilmesi için ihtiyaç duyduğu, eksikliğinde çalışmasının aksayacağı maddeler vardır. Metobolizmanın sağlıklı çalışmasını temine yönelik, organizmaya besin yada ilaçla girişi sağlanan 'bio-katalizör' maddelerin genel adıdır "vitamin".
Tanımdan da anlaşıldığı gibi; vitaminler insan vücudunda hayatsal olayları düzenlerler. Doğal yolla vitamin alımı besinler ve Güneş ışınları üzerinden "("D" vitamini) olur. Vücut sağlığının süreklilik arzetmesi ve metobolizmanın düzgün çalışabilmesi için vücudun gerek duyduğu "anahtar yapılar" vitaminlerdir. Dolaysıyla, metabolizmanın çalışma prensiplerinin ve yaşamsal fonksiyonların devamlılığını sürdürebilmesi için, yapıları farklı olan her bir vitamine vücudun ayrı ayrı ihtiyacı vardır.
Vitaminler, kimyasal özelliklerinin farklılıklarından dolayı vitaminler iki ana gruba ayrılırlar.
1-) Suda çözünen ve vücut tarafından depolanamayan vitaminler
2-) Yağda çözünen ve vücut tarafından depolanabilen vitaminler
Suda çözünen vitaminler için vucutta depolamaya yönelik bir organizasyon ve bir depolama alanları yoktur. Vucutta stoklanamadıklarından, bir sonraki ihtiyaç anı için biriktirilemediklerinden metobolizmanın "(suda çözünen) vitamin ihtiyacı ancak; her gün alınacak olan besinlerle giderilebilir.
Bu nedenden dolayı günlük beslenmemizde suda eriyen vitaminleri içeren "(Ör: "B" vitamin türevleri ile "C" vitamini) besinleri peryodik olarak tüketmemiz gerekmektedir. B grubu "(kompleks vitaminleri) ve C vitamini suda eriyen vitaminlerdendir.
Yağda çözünen vitaminler vucutta depolanırlar, "(metobolizma tarafından çeşitli formlar halinde depolandırlar) ve ihtiyaç halinde de kullanılırlar. Vucutta birikebildikleri için depolanan miktarlar fazla olduğunda; yan etkilerinin ortaya çıkması kaçılmazdır.
Sağlık problemleri yaşamamak için aşırı miktarda alınmamaları gerekmektedir. "(örnek: "A" vitaminin aşırı kullanımı: Karaciğer, kemik ve gözlerde zayıflama sorununu ortaya çıkarır) A, D, E ve K vitaminleri ise yağda çözünen vitaminlerdendir.